Avrupa Birliği, sekiz yıllık bir aradan sonra, 17 ve 18 Temmuz Pazartesi ve Salı günleri yapılacak AB-CELAC zirvesinde Latin Amerika ve Karayip ülkeleriyle ilişkilerini canlandırmaya çalışıyor.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Brüksel’deki toplantıda yaptığı açılış konuşmasında, AB ve Latin Amerika’nın zaten “yakın ticaret ve yatırım ortakları” olmasına rağmen, her iki bölge için de “kullanılmamış büyük bir potansiyel” olduğunu söyledi.
Potansiyel Ticaret Anlaşmaları
Ayrıca zirvenin her iki bölgenin de Şili, Meksika ve Mercosur ülkeleriyle (Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Paraguay) ticaret anlaşmalarında ilerlemesine yardımcı olması gerektiğini söyledi.
Artan gerilimler ve kesintiye uğrayan tedarik zincirleriyle günümüzün jeopolitik bağlamında yakın bağların önemine işaret ederek, “Bu ticaret anlaşmaları bizi daha da yakınlaştırma potansiyeline sahip” diye ekledi.
AB’nin Latin Amerika bölgesi ile ilişkisi, diğer şeylerin yanı sıra tartışmalı Mercosur anlaşmasındaki yavaş ilerleme nedeniyle sekteye uğradı.
Zirve sonucunda Mercosur ülkeleriyle gecikmiş anlaşmada önemli bir atılım beklenmezken, her iki bölge de anlaşmanın bu yıl sonuçlandırılabileceği konusunda iyimser görünüyor.
AB Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen zirve öncesinde gazetecilere verdiği demeçte, “Amacımız, bu anlaşmayı sonuçlandırabilmek için kalan farklılıkları mümkün olan en kısa sürede çözmektir.”
Mercosur ülkeleri ile AB arasında 2019’da nihayet bir ticaret anlaşmasına varılmadan önce yaklaşık yirmi yıllık müzakereler sürdü.
Sürdürülebilirlik Endişeleri ve Zorluklar
Bununla birlikte, özellikle Brezilya Amazon yağmur ormanlarındaki ormansızlaşmaya ilişkin uzun süredir devam eden sürdürülebilirlik endişeleri, siyasi anlaşmanın sonuçlandırılmasında zorluklar yarattı.
Brezilya cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva, “tarafların hem mevcut hem de gelecekteki zorluklara yanıt verme kapasitesini” koruyabilecek “dengeli” bir Mercosur anlaşması umduğunu söyledi. Brezilya’nın iklim sorununu çözeceğini de sözlerine ekledi.
AB üst düzey yetkilileri, AB, Latin Amerika ve Karayip ülkeleri arasındaki ilişkilerdeki yeni ivmeyi “tarihi” olarak nitelendirdi.
Ancak Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının kınanması ve Avrupa’nın Atlantik köle ticaretindeki rolüne ilişkin tazminatların nasıl ele alınacağı konusundaki farklılıklar, hâlâ taslağı hazırlanmakta olan ortak anlaşmanın sonuçlandırılmasını karmaşık hale getirdi.
Çoğu CELAC ülkesi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınayan bir BM kararını desteklese de, Nikaragua buna karşı oy kullanırken, Küba, Bolivya ve El Salvador çekimser kaldı.
“Biraz ilerleme kaydederek çıkacağız. CELAC başkanı ve St Vincent ve Grenadinler başbakanı Ralph Gonsalves, ortak bildiriye atıfta bulunarak, “Herkes için barış, refah, sürdürülebilir kalkınma ve güvenlik arıyoruz” dedi.
Düzenli Diyalog ve İşbirliğinin Kurulması
Bu arada zirve, AB ile Latin Amerika ve Karayipler bölgeleri arasında düzenli diyalog ve işbirliği tesis edecek bir mekanizma kurmanın da bir yolu olarak görülüyor.
İspanya başbakanı Pedro Sánchez, “Bir sonraki zirve için sekiz yıl daha beklememeliyiz, bu mantıklı olmaz” dedi.
“Bizi ayırandan çok birleştiren çok daha fazla şey var. İlişkilerimizin daha akıcı olması gerekiyor” dedi.
Bölgeyi defalarca ziyaret eden AB’nin dış ilişkiler sorumlusu Josep Borrell, Avrupalıların son sekiz yılda Latin Amerika ve Karayip ülkelerine pek ilgi göstermediğini, çünkü iki bölgenin “doğal ortak” olduğunu söyledi.
Etkileşimin Önemi
“Biz doğal ortağız, ancak tarihin sonucundan daha fazlası olmalıyız, birlikte çalışmaya devam etmek için siyasi iradenin sonucu olmalıyız.” Çin ve Rusya’nın yeni rolü.
Borrell, EU-CELAC zirvesinin mevcut jeopolitik bağlamda “siyasi bir zorunluluk” olduğu konusunda da uyardı.
Çin şu anda Latin Amerika’nın bir numaralı ticaret ortağı olsa da, AB bölgedeki en büyük yatırımcı olmaya devam ediyor.
AB Pazartesi günü, Çin’in Kuşak ve Yol programına bir alternatif olarak görülen Küresel Ağ Geçidi girişimi aracılığıyla 2027 yılına kadar Latin Amerika ve Karayipler bölgesine 45 milyar avroya kadar yatırım yapma taahhüdünü açıkladı.
Seçilen 130 projenin listesi, Kosta Rika’daki şehir içi otobüs filolarını elektrikli hale getirmekten Brezilya’daki telekomünikasyon ağlarını genişletmeye ve Jamaika’da 5G’yi dağıtmaya kadar uzanıyor.
AB ile Latin Amerika arasındaki mal ve hizmet ticaret hacmi, 2022’de en az 369 milyar avroya ulaştı ve bu, 2013’e göre neredeyse yüzde 40’lık bir artışı temsil ediyor.
Kaynak : https://worldweeklynews.com/reviving-eu-latin-america-relations-eu-celac-summit-aims-to-unlock-untapped-potential-and-strengthen-trade-agreements/