Ev Gibi Bir Yer Yok ve Harare Çok Az

HARARE, ZIMBABWE — Yaklaşık beş yıl önce Daniel Chihwayi’nin evi diyebileceği bir yeri vardı. Harare’nin güneyindeki yüksek yoğunluklu bir banliyö olan Mbare’deki Matapi Flats’te karısı ve üç kızıyla paylaştığı tek odalı bir kiralık odaydı. En iyi yaşam düzeni değildi. Ailesi için çok küçüktü ve genel yaşam koşulları berbattı. Ama ödeyebileceği şey buydu, ona ayda yaklaşık 20 dolara mal oluyordu.

Ancak 2018’de bir yangın tüm daireyi yaktı ve Chihwayi ve diğer aileleri soğukta dışarıda bıraktı. Geçici bir çözüm olarak, o zamanki bölge meclisi üyesi, onları daha kalıcı bir çözüm sözü vererek, eski evlerinin kalıntılarının karşısındaki harap bir atölyeye yerleştirdi. Bugün, Chihwayi ve ailesi, yaklaşık 15 aileyi barındıran ve panolarla bölünmüş bu atölyede yaşıyor.

Zimbabve’nin başkenti Harare’de başka bir yerde kirayı karşılayabilseydi, Chihwayi çoktan taşınmış olurdu. Ama şehrin başka bir yerinde bir yer ona Matapi Flats’te ödediğinin iki katına mal olacaktı.

Durum, ucuz kiralık konutların nadir olduğu ve ev sahipliğinin birçokları için bir hayal olmaya devam ettiği Harare’de artan konut kıtlığının sonucunu örneklemektedir.

Kötü Koşullar

Zimbabve nüfusunun yaklaşık %16’sının yaşadığı Harare’de çok az insanın evi var. Rapora göre, yaklaşık %46’sı kiralık konutlarda yaşıyor. 2017 Sayımları Arası Demografik Araştırma.

Harare’den Innocent Ruwende, ev sahibi olmayı ümit edenler için mevcut bekleme listesinin -hükümetin kendilerine bir ev inşa etmek için arazi tahsis edebilmesi için yıllık bir miktar ödediği bir program- 2019’da 151.000 olan bir artışla yaklaşık 800.000 olduğunu söylüyor. Kent Konseyi’nin vekili kurumsal iletişim yöneticisi.

Bir ev sahibi olmanın zorluğu göz önüne alındığında, çoğu kiralık konaklamayı tercih ediyor. Kiraların pahalı olduğu banliyölerde kiralamaya gücü yetmeyenler, Matapi Flats gibi ucuz devlet konutlarına yöneliyor.

Daireler, İngiliz sömürge hükümetine dayanan bir hükümet düşük maliyetli konut programının bir parçasıdır. Devlet memurlarını barındırmak için inşa edildiler. Çoğu, bir kişi için ideal olan tek kişilik odalardır, ancak şimdi daha büyük aileler tarafından kullanılmaktadır. Bakımları kötü, ancak onları kiralayanların çoğu, şehirdeki diğer kiralık konaklama yerlerine göre daha uygun fiyatlı oldukları için bunu yapıyor.

Dairelerin dışında, oyunlarında kaybolan, yakınlardaki açık lağım havuzları tarafından rahatsız edilmeyen çocukların görülmesi olağandır.

Chihwayi, bir halk sağlığı sorunu olarak adlandırdığı Matapi Flats’teki harap koşullardan endişe ediyor. “Sık sık kanalizasyon patlamaları yaşıyoruz. Bölge, durgun lağım havuzları nedeniyle sivrisineklerle dolu ve fareler bir tehdit ”diyor.

Chihwayi, sakinlerin burayı yaşanabilir hale getirmeye çalışsa da – belediyenin sorumluluğunda – grip, sıtma ve ishal gibi hastalıklar ve enfeksiyonlar yaygın.

A 2021 çalışması Uygun fiyatlı konut ve altyapıyı savunan bir kuruluş olan Dialogue on Shelter Trust, kötü koşulları kısmen şehrin sömürge dönemlerine dayanan ve bakımsız kalan eski altyapısına bağlıyor.

Altyapı da şehrin mevcut nüfusu için yetersiz. Örneğin, 2021 İnsan Hakları İzleme Örgütü raporuna göre Harare’nin borulu su sistemi 1950’lerde yaklaşık 300.000 nüfus için tasarlandı. Şimdi, bir milyondan fazla insana hitap ediyor.

Ancak Ruwende, Harare Kent Konseyi’nin altyapıyı iyileştirdiğini söylüyor. Zaten üç yıl önce başlayan bir programla şehrin kanalizasyon boru sistemini rehabilite ediyorlar, diyor.

Ulusal Konut ve Sosyal Tesisler Bakanı Daniel Garwe, Global Press Journal’a verdiği yazılı yanıtta, hükümetin ayrıca Matapi Flats gibi uygun fiyatlı devlet konutlarını modernize etmek için bir kentsel dönüşüm girişimi uyguladığını söylüyor. Garwe, konut kıtlığını azaltmak için hükümetin Ulusal Konut Teslim Programı aracılığıyla 2030 yılına kadar 470.000’den fazla ünite teslim edeceğini söylüyor.

Şimdilik, 41 yaşındaki Chipo Jiri gibi insanların beklemesi gerekecek. Jiri, 21 yaşındaki oğlu ve kızlarıyla aynı odayı paylaşmanın zor olduğunu söylüyor.

Sahte Konut Acenteleri

Kiralık konutları karşılayabilenler bile genellikle sahte konut acentelerine avlanırlar. Damgalanma korkusuyla yalnızca ilk adını kullanmayı seçen Tatenda, bir eve ihtiyaç duyduğunda, konut acentelerinin yardımına başvurdu. Evlenene kadar ailesiyle birlikte yaşadı.

“İşte o zaman bir evi güvence altına almanın kolay olmadığını anladım” diyor.

Facebook’ta insanların kiralık ev bulabilecekleri birkaç grup görmüştü. Temasa geçtiği ilk ajan boş bir evi olduğunu, ancak adresi vermeden önce 20 dolarlık bir görüntüleme ücreti ödemesi gerektiğini söyledi. Ücreti ödeyebileceği bir ofis yeri paylaştı ama orası Harare’den uzaktı. Başka bir seçenek vardı. Mobil parayla ödeme yapabilirdi, ardından temsilci ona adresi gönderirdi.

“Parayı gönderdikten sonra, o da ulaşılamaz oldu ve cep telefonunda engellendim” diyor.

İlk seferin sadece kötü şans olduğunu düşündü. Böylece yeniden denedi – farklı bir ajan – ve kendini aynı bilmecenin içinde buldu.

Şehir sakinleri adına belediye hizmetleri ve yerel yönetimi savunan Birleşik Harare Sakinleri Derneği program yöneticisi Reuben Akhili, derneğin vicdansız üçüncü taraf temsilcilerinde bir artışa tanık olduğunu söylüyor. Reklamını yaptıkları bazı evlerin halihazırda dolu olduğunu söylüyor.

“Konut mevcudiyetinde bir boşluk gördükleri için insanların parasını kesme planı haline geldi” diyor.

Zimbabwe Emlak Acenteleri Konseyi başkanı Nicodemus Kuipa, Global Press Journal’a verdiği yazılı bir yanıtta, bu tür vicdansız konut acentelerinin konseye kayıtlı olmadığını söyledi.

“İşlemleri Emlak Acenteleri Yasasında yer almıyor” diye yazıyor. “Yasa, Emlak Acenteleri Konseyi’nin görev ve yetkilerini, emlakçıların kaydını ve Zimbabwe’deki emlakçıların uygulamalarının düzenlenmesini sağlar. Kanun karşılamıyor [unregistered] konut acenteleri ve bu nedenle ‘sahte’ ve yasaların dışında faaliyet gösteriyorlar. ”

Kuipa, Zimbabwe Emlak Acenteleri Konseyi ve polisin onları kökünden kazımak için çalıştığını söylüyor. Kiralık daire arayanları, hizmete girmeden önce acentelerin belediyeye kaydını onaylamaya çağırıyor.

Gayri Resmi Yerleşimler

Harare’nin doğusundaki varlıklı bir banliyö olan Shawasha Tepeleri’nden sadece birkaç metre ötede, yol boyunca derme çatma yapılar sıralanıyor. İki çocuk annesi Ruth Mberi, 2013’ten beri burada yaşıyor. Evini çamur, saz, saz otu ve direklerle inşa etti.

“Birçok insan bize gecekondu diyor ve bu bana acı veren bir şey” diyor.

Mberi, kira ödemek zorunda olmadığı için rahatlasa da, suya ya da uygun sanitasyon tesislerine erişimi yok. “2 metre derinliğinde bir hela kullanıyorum. Kurulmamış. Sadece bir çukur kazdım ve zemin olarak biraz hurda metal koydum ve etrafına sazdan bir duvar diktim” diyor.

Aralık ayında arazi geliştiricilerinin bölgedeki konut stantlarına geldiğini ekliyor. “Hareket etmeye hazır olmamız gerektiği söylendi, ancak gidecek başka bir yerim olmadığı için o günün gelmesini bekliyorum ve o zaman ne yapacağımı göreceğim” diyor.

Dialogue on Shelter Trust tarafından 2018 yılında yapılan bir araştırmaya göre, Zimbabwe’deki kentsel nüfusun tahmini %33,5’i gayri resmi yerleşim yerlerinde yaşıyor.

Garwe, bu yerleşimlerin büyüdüğünü ve bölge sakinleri için bir sağlık tehdidi oluşturduğunu söylüyor. “Diğerlerinin yanı sıra su, kanalizasyon, yol, elektrik ve kullanım güvenliği gibi temel hizmetlerden yoksunlar” diyor. Bazı durumlarda, yapılar sulak alanlar gibi belirlenmemiş araziler üzerine inşa edildiğinden yerleşimler şehrin yerleşim planlarını ihlal etmektedir.

Bakanlığı, uygun kanalizasyon sistemleri, su ve yollara sahip olmak gibi temel gereksinimlere uymalarını sağlamak için bazı gayri resmi yerleşim yerlerini düzenli hale getirme görevinde. Goromonzi kırsal bölgesinde Kaledonya, Harare Güney, Hatcliffe Kuzey, Mutare’de Gimboki Güney ve Bulawayo’daki Cowdray Park’ı hedefleyen bir başlangıç ​​aşamasıyla planlar devam ediyor.

“Program ilgi topladıkça bu tür girişimleri gerektiren diğer alanlar dikkate alınacaktır” diyor.

Mevcut hükümet girişimlerine rağmen, diğer zorluklar Chihwayi ve yeterli konuttan yoksun diğerlerinin daha uzun süre beklemek zorunda kalabileceği anlamına geliyor. Örneğin, 2021 parlamento kayıtlarına göre kronik yetersiz finansman nedeniyle en az 10 yeni konut projesinin inşaatı durdu. Maliye bakanlığından elde edilen veriler ayrıca Ulusal Konut ve Sosyal Tesisler dairesinin 30 Eylül 2021 itibariyle tahsis edilen bütçesinin sadece %17’sini (2,8 milyar Zimbabwe doları veya 4,5 milyon dolar) harcadığını gösteriyor. Verilerde gösterilen ajanslar. Garwe, Global Press Journal’ın bütçe kullanımına ilişkin yorum taleplerine yanıt vermedi.

Chihwayi bir gün kendi evine sahip olmayı umuyor. Kiralamanın yeterli olmadığını söylüyor. “Asla rahat edemeyeceğiniz bir yer çünkü size her an hareket etmeniz söylenebiliyor” diyor. “Kendi adıma bir yerde ahşap kulübe alsam bile rahatça kalabilirim.”