400 takvim bir koloni devleti olan Barbados, birkaç gün önce İngiltere’nin de verdiği onay ile Cumhuriyeti kabul etti. Barbados asıllı meşhur şarkıcı Rihanna’nın da katıldığı görkemli bir merasim ile kutlamalar gerçekleştirilen Barbados’ta ne oldu da asırlar daha sonra idare biçimi değişti?
Kanal 7 Dış Haberler Koordinatörü Taha Dağlı, Barbados’ta yaşanan yönetim şeklinin değişimi konusunda İngiltere-Fransa arasındaki rekabete dikkat çekti.
GÖÇMEN VE ASAP KRİZİ
İngiltere ile Fransa aralarında Brexit’in arkasında keza bir hudut krizi ayrıca de göçmen sorunu yaşanıyor. Halihazırda sürekli balıkçılık sınırı konusu gündemdeki yerini korurken üstelik üzerine geçtiğimiz hafta Manş Denizi’nde yaşanan göçmen krizi ilave oldu. İki ülkenin de göz göze tarafından ölüme terk ettiği göçmenlerin neredeyse katledilmesinin faturası iki ülkeye kesilirken, mesuliyet kabul etmeyen Londra ve Paris topu birbirine atmaya devam ediyor.
İki ülke arasında süregelen gerilimle ilgili Taha Dağı şunları söyledi:
“İngiltere ile Fransa aralarında büyük stres var.
Brexit sonrası balıkçılık krizi dahil düzensiz göçmen konusunda patlak veren manzara ayrılıkları, her iki ülkenin Karayipler’deki kolonileri üzerindeki rekabetle devam ediyor.
İngiltere AB’den ayrılınca Fransa ile arasında deniz sınırlarıyla ilgili problem baş gösterdi.
Bu problem iki ülke arasında balıkçılık krizini ortaya çıkardı.
Bir büyük tartışma ise Fransa’dan İngiltere’ye dışarı giden göçmenlerle ilgili yaşandı.
Dünya Belarus-Polonya sınırına odaklanmışken, Fransa’daki binlerce göçmen Manş denizini aşıp İngiltere’ye ulaşmaya çalıştı.
İngilizler bu duruma sert tepki gösterdi.
Geçen hafta Fransız polisinin gözü önünde bir grup göçmen ellerindeki botlarla denize açıldı.
O botlardan biri battı.
31 kişi boğularak can verdi.
Olaydan İngilizler, Fransa’yı; Fransızlar ise İngiltere’yi sorumluluk sahibi tuttu.”
BARBADOS’UN CUMHURİYETİ İLANI
Barbados, hafta içinde 400 takvim koloni devleti geleneğini bırakarak İngiltere’nin de teşviği ile Cumhuriyeti kabul etti. Asırlar sonradan gelen bağımsızlık ile ilgili Dağlı uyarı çeken tespitler yaptı:
“Göçmen krizi halen devam ediyor.
Aşılacak gibi de yok.
Ama bunlar olurken dünya son birkaç gündür Karayipler’deki İngiliz kolonisi Barbados’ta yapılan törenlere odaklandı.
Oldukça şatafatlı kutlamalar gerçekleştirildi.
Prens Charles da oraydı.
İngiliz medyası o törenleri köpürttükçe köpürttü.
Çünkü 400 yıllık koloni Barbados, özgürlüğüne kavuşmuştu.
Birleşik Krallıktan resmen ayrıldılar.
Dünyanın en genç Cumhuriyet’i oldular.
Düne kadar Barbados’un devlet başkanı Kraliçe Elizabeth’ti.
Ancak şimdi değişti.
Kraliçe bundan böyle Barbados’un devlet başkanı değil.
Prens Charles kişisel olarak Barbados’a artan bir şekilde, annesinin devlet başkalığının feshedildiği törenlere katıldı.”
İNGİLTERE’NİN KARARININ ARDINDAKİ FRANSA GERÇEĞİ
İngiltere’nin yıllar sonra böyle bir adım atmasının ardındaki gerçeği Fransa ile yaşanan gerilime bağlayan Dağlı, Fransa’ya aleyhinde başlatılan Afrika ve Pasifik’teki ayaklanmalara değindi:
“İngilizler bunu neden yaptı?
Neden 400 yıllık kolonilerini azat etme gereği duydular?
Sonuçta Barbados’ta İngilizlere karşısında bir ayaklanma, her hangi bir ayaklanma veya özgürlük direnişi yoktu.
Bu sorunun yanıtı için Barbados’un haritadaki yerine bakalım.
Hemen kuzeyinde diğer adalar da var.
Guadeloupe ve Martinik dikkat çekiyor.
Barbados İngiliz sömürgesiyken onlar da Fransız sömürgesiydi.
Ve son günlerde Fransa’ya karşı ayaklandılar.
Ayrıca Guadeloupe’da ayrıca de Martinik’de korona kısıtlamalarına karşısında yapılan eylemler vardı. Ve bu eylemler kısa sürede Fransa karşıtı ayaklanmaya dönüştü.
eş zamanlı olarak Fransa’nın Afrika’daki sömürgelerinde, Mali’de, Nijer’de, Burkina Faso’da da Fransa’ya karşısında giderek çoğalan ayaklanmalar var.”
FRANSA’YA KARŞI AYAKLANMALAR
Fransa kendisine aleyhinde başlatılan ayaklanmalara karşısında Macron’un eliyle bağımsızlık vadederken, İngiltere’nin hiç bir sorun olmamasına aleyhinde Barbados’u özgürleştirmesi Paris’e atılan bir gol olarak yorumlandı. Dağlı, İngiltere ile Fransa arasındaki rekabetin sömürge ve koloni devletler düzeyine de taşındığını söyledi:
“Fransa Cumhurbaşkanı Afrika’daki çatlak sesleri askerle bastırmaya çalışırken Karayipler’deki iki adada patlak veren ayaklanma aleyhinde “özerklik” vaadinde bulundu.
Macron vaatte kalırken, İngiltere Macron’un özerklik sözü verdiği Fransız kolonisi iki adanın derhal güneyinde kendine emrindeki olan Barbados adasını özgürleştirdi, bile.
Yani Fransa’dan bir adım öteye gitti.
Diğer Taraftan Barbadoslular “özgürleştik” diye seviniyorlar lakin Kraliçe Elizabeth’in kendi eliyle teslim ettiği Barbados Devlet Başkanlığına, İngiltere’nin Barbados’taki valisi oturdu. Böyle bir özgürlükten bahsediyoruz, işte.
Lakin yine de gol, goldür.
İngiltere asıl karadaki komşusu ve rakibi Fransa ile rekabetini, Karayiplerdeki sömürge komşuluğunda da konuşturmuş oldu.
Fransa’dan önce kolonilerine iddiaya göre de olsa özgür verdi.”
FRANSA’NIN NÜFUZU VE GELECEĞİ
Fransa karşıtlığı artarak devam ederken, son olarak Polinezya’daki eylemler, Paris’e karşısında hamlelerin Korsika’ya dek ulaşmasının yolunu açtı. Bu durum Fransa’nın nüfuz alanını olumsuz yönde etkilerken, Dağlı; hem AB keza de Doğu Akdeniz’deki Fransa’nın tesir alanının da güç duruma düşeceğini ifade etti.
“İngilizlerin bu adımı Fransa karşıtı aralıksız hareketleri daha da tetikleyebilir.
Karayipler’deki ayaklanma, Atlas Okyanusundaki Polinezya’veya sıçramış durumda.
Dahası bu dalganın Korsika’ya ulaşması da an meselesi.
Afrika’dakileri bir şekilde, şiddet kullanarak bastıran Fransa, bu isyan zinciri Fransa’dan ayrılmaya çok istekli olan Korsika’ya vurduğunda keza AB içerisindeki rolü hem de Doğu Akdeniz’deki iddiaları da düşünülecek olursa, fazla daha baskı duruma düşebilir.”